بهروزنامه — شماره پنج
دستور اجرایی بایدن راجع به کریپتو، کیف پول و نوستالژی
سلام!
دوباره پنج شنبه است و وقت بهروزنامه. این هفته علاوه بر بخش تحلیلی که برگشته، یه بخش آموزشی هم اضافه شده. برای همین، این ایملیل یکم برای ذائقه جیمیل طولانیه، اگر کامل نمیبینیدش، اینجا رو کلیل کنید و برید تو وب سایت بخونیدش.
این شماره پنجم بهروزنامه است. خوشحالم که اینجا هستید. امیدوارم از خوندن این شماره لذت ببرید و اون رو با دوستانتون به اشتراک بذارید.
نظری، انتقادی، پیشنهادی چیزی هم داشتید یا کامنت بذارید، یا همین ایمیل رو ریپلای کنید؛ یا اینجاها میتونید پیدام کنید:
اینستاگرام | توییتر | کلاب‌هاوس | ریکام
بخش ۱ - اخبار هفته‌ای که گذشت
رویداد اپل
اپل سه شنبه‌ای که گذشت، یه رویداد مجازی دیگه داشت. در این رویداد اینا معرفی شدن:
آیفون SE جدید: با تراشه A15 Bionic، پشتیبانی از 5G، دوربین ۱۲ مگاپیکسل
آپید Air جدید: با پردازنده M1 و پشتیبانی از 5G و دوربین ۱۲ مگاپیکسل Ultra-wide جلو
مک استودیو: مک استودیو یه چیزی شبیه مک مینی با ارتفاع بیشتر، ولی داخلش از پردازنده M1 Max و یا M1 Ultra (که دوتا M1 Max هست که به هم چسبوندن) استفاده شده، تا ۱۲۸ گیگابایت حافظه رم رو ساپورت میکنه. M1 Ultra یه چیزی حدود ۱۱۴ میلیارد ترانسیستور داره…
استودیو دیسپلی: یه مانیتور ۲۷ اینچی 5K، با تراشه A13 Bionic که قابلیت Center Stage رو برای دوربین (وب‌کم) و spatial audio رو برای صدا فراهم میکنه
اپل گفته که نسخه‌های جدید سیستم عامل‌هاش هم هفته دیگه میاد (iOS 15.4 - watchOS 8.5 - tvOS 15.4 و macOS Monterey 12.3) که قراره ایموجی‌های جدید امسال هم باهاشون بیاد، در کنار نسخه جدید Face ID که با ماسک کار میکنه و Universal Control که اجازه میده کاربر بتونه یک مک دیگه یا آیپد رو از طریق مک خودش کنترل کنه
خلاصه بقیه اخبار
توییتر نسخه Tor خودش رو راه اندازی کرد. اگر مرورگر شما از Tor پشتیبانی میکنه، از اینجا میتونید بهش دسترسی داشته باشید. لینکش اینه: https://twitter3e4tixl4xyajtrzo62zg5vztmjuricljdp2c5kshju4avyoid.onion
از اونجایی که به یاد نگه داشتن این لینک‌های تور تقریبا غیرممکنه، مهدی تقی‌زاده عزیز این لینک کوتاه شده رو براش تهیه کرده: https://bit.ly/twittertor
اگر نمیدونید Tor چیه، این ویدیو رو ببینید
ساب‌استک (Substack)، پلتفرمی که بهروزنامه داره روش نوشته میشه و به اینباکس شما میرسه، دیروز اپلیکیشن خودش رو راه‌اندازی کرد. فعلا روی iOS و iPadOS هستش (دانلود کنید)، ولی روی اندروید هم قراره بیاد (اینجا میتونید برای اندرویدش ثبت‌نام کنید)
من هنوز مطمئن نیستم که نسبت به این اپ چه حسی دارم… نمیدونم اگر بهروزنامه بجای ایمیلتون بیاد توی یه اپ رو گوشیتون و تبدیل بشه به یه نوتیفیکیشن دیگه، آیا بازم جذاب میمونه یا نه… البته من اپ رو دانلود کردم و دارم استفاده میکنم. برای انگلیسی خوندن، تجربه بهتریه نسبت به اپ ایمیل، ولی خب باید صبر کرد و دید.
کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده (SEC) دارن الزامی رو بررسی مکنن که شرکت‌های سهامی عام رو مجبور میکنه دزدیده شدن اطلاعات (data breach) و اتفاقات مهم امنیت سایبری رو ظرف حداکثر ۴ روز اعلام کنن (منبع)
توییتر داره امکان خرید مستقیم توی اپ رو تست میکنه (منبع)
بخش ۲ - تحلیلی
دستور اجرایی بایدن در رابطه به کریپتو
یکی از مهمترین اتفاقات هفته که خیلی راجع بهش گمانه‌زنی زیاد بود، دستور اجرایی احتمالی جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، و معرفی احتمالی مقررات و رگولیشن‌های جدید برای دنیای کریپتو بود. بعد از درزکردن (عمدی یا سهوی ماجرای جای بحث داره) متن دستور شب قبل از امضا، دیروز بالاخره این دستور رسما امضا شد و به عقیده خیلی از طرفداران کریپتو، خیلی مثبت بود و خب باعث شد قیمت بیت‌کوین و بقیه کریپتوها یه افزایش چند درصدی داشته باشه. اینجا میخوام راجع به این اتفاق یکم توضیح بدم.
با اینکه این فرمان اجرایی خیلی جزئیات راجع به روگولیت (regulate) کردن بازار کریپتو نداره، اما خیلی از حامیان کریپتو باهاش مثل یک برد برخورد کردن. چرا؟
چون برای شروع FUD (مخفف Fear, Uncertainty, Doubt - به معنی ترس، بلاتکلیفی و تردید) که تو بازار بود رو یکم آروم کرد و به همه یه مقدار فرصت داد تا برن و بررسی کنن و تصمیم بگیرن. برعکس اتفاقات قبلی که مثلا در زمان ترامپ افتاد و FINCEN یک شبه نزدیک کریسمس یه مشت تصمیم گرفت (که بعد دوام نیاورد و تعلیق شد) یا تغییرات مالیاتی که در یک قانون دیگه پارسال تصویب شد.
این حرکت و فرصت دادن به سازمان‌های فدرال برای تحقیق و بررسی و سیاست گذاری در راستای کریپتو از دید افراد طرفدار دنیای کریپتو به معنی به رسمیت شناخته شدن این فناوری توسط دولت فدرال آمریکاست (در مقایسه با حالتی که افراد مخالف کریپتو اون رو فقط یه چیز بیخود و بی مصرف و نابودکننده محیط زیست میدونن). این حرکت نشون داد که کریپتو یه چیزیه که ارزش اینو داره که کل دولت آمریکا بیوفته به جونش و بررسیش کنه و بهتر بفهمنش و تصمیم بگیرن.
یکی دیگه از نکات مهم این دستور اجرایی، تاکید روی محافظت از مصرف کننده، سرمایه گذار و کسب و کارهاست با برسی ریسک‌های مربوط به این بازار و پیدا کردن راهکارهای مناسب برای محافظت از کاربران، بجای ممنوع کردن و مبارزه با اون ها.
علاوه بر اینا، بحث ایجاد رمزارز بانک مرکزی (CBDC) برای دلار هستش که این هم نشون میده که دولت امریکا رمزارزها رو جدی گرفته (بدون توجه به اینکه این نوع رمزارز دولتی خوبه یا بد) و میخواد که توی بازارش سهیم باشه.
کلا متن این دستور خیلی کلی و کم جزئیات هستش، اما لحن اون به نظرم خیلی مثبته. جدی گرفته شدن فضای کریپتو توسط دولت فدرال آمریکا و اشاره به اینکه دولت آمریکا اگر میخواد که هنوزم رهبر اقتصاد جهانی باشه، باید این فضا رو جدی بگیره و باعث رشد و نوآوری بشه، نه مانع اون، از اتفاق‌های خوبی بود که میتونست در این فضا در این زمان اتفاق بیوفته.
اگر پادکست توی بخش ۴ رو بشنوید (به انگلیسی) و بعد این توییت و این گزارش کردیت‌سوییس و اتفاقات Bretton Woods رو بخونید، راجع به اهمیت سیستم‌های مالی و رهبری اون ها کلی چیز یاد میگیرید و متوجه میشید که چرا به نظر میاد که دولت آمریکا (و احتمالا بقیه دولت‌ها) دارن خودشون رو برای دنیای مالی/کریپتویی بعد از پایان جنگ روسیه و اوکراین آماده میکنن.
بخش ۳ - اپ‌ها و سرویس‌ها
سرویس Zerion: یه سرویس به شما اجازه میده که در DeFi سرمایه گذاری کنید؛ ولی واسه من، بیشتر به عنوان یه داشبورد خیلی خوبه برای مانیتور کردن کیف پول (wallet) خودم (و کیف پول‌های دیگه)... میتونید کیف پولتون رو بهش وصل کنید، یا نکنید، اجباری نیست… خودش یه demo هم داره که میتونید ببینید. (تبلیغ اینا نیست، خودم دارم ازش استفاده میکنم. ولی شما تحقیقات خودت رو انجام بده، من هیچ مسئولیستی در قبال این سرویس ندارم)
اینستاگرام کماکان داره روی اضافه کردن امکانات برای NFT ها (لینک) و امکان سابسکریپشن کار میکنه (لینک)
بخش ۴ - کوتاه و جالب از گوشه‌های اینترنت
بعد از حمله به اوکراین، روسیه به رتبه اول کشورهای تحریم شده رفت (۵۵۸۱ تحریم)؛ تا قبل از اون، ایران در صدر کشورهای تحریم شده بود (با ۳۶۱۶ تحریم) و سوریه در رده سوم قرار داشت (۲۶۰۸ تحریم) (منبع)
میدونید چی شد که دلار شد reserve currency دنیا و ارز اصلی معاملات جهانی؟ اینجا بشنوید (پادکست Planet Money به انگلیسی)
یه نقشه باحال از خاور میانه (لینک)
بخش ۵ - محتوای فارسی
احتمالا اگر متولد قبل از دهه هفتاد نباشید، سریال همسران رو یادتون نمیاد؛ سال ۱۳۷۳ پخش میشد و من یادمه که علاوه برا اینکه شب‌ها مینشستم نگاهش میکردم، فردا ظهر هم بعد از مدرسه تکرارش رو میدیدم! چند شب پیش نشستم به اتفاق همسر، یه اپیزود همسران دیدیم… حس عجیب و باحالی بود… گفتم با شما هم به اشتراک بذارمش
اون موقع نه آیفون بود، نه اندروید، نه کرپیتو، نه موبایل، نه اینترنت، نه متاورس، نه خیلی از چیزایی که الان روزمره است و نبودنشون قابل تصور نیست. شاید باعث بشه فکر کنیم که چیزایی که سی سال دیگه هستن، الان حتی ما نمیوتیم بهشون فکر کنیم… این محدود بودن ذهنمون برای من خیلی جالبه.
بخش ۶ - آموزشی
چند کلمه راجع به کیف پول ارز دیجیتال و رمز و اینا
چند روز پیش، یه نظرسنجی تو اینستاگرام منتشر کردم و پرسیدم:
میدونید مفهوم این عبارت چیه؟ Not Your Keys, Not Your Coins. نتیجه اینجوری بود که ۶۳ درصد مخاطب‌های بنده نمیدونستن این عبارت مفهمومش چیه و من لازم دونستم اینجا یکم توضیح بدم.
ترجمه خیلی بد عبارت میشه: کلیدها مال شما نباشه، سکه‌ها مال شما نیست؛ مفهومش چیه؟ منظور از کلید همون Private Key کیف پول ارز دیجیتال شماست. پرایوت key چیه؟ تقریبا همون seed phrase هستش که وقتی کیف پول میسازی سیستم بهت اون رو به شکل (معمولا) ۱۲ کلمه نشون میده و میگه از اینا بک‌اپ بگیر و یه جا یادداشت‌شون کن و برای هیچکس اینارو نفرست!
حالا اصلا این کلید خصوصی چیه؟ عمومیش چیه؟ میخوام با یه مثال توضیح بدم که صد درصد درست نیست (و دوستانی که رمزنگاری و اینا بلدن ممکنه بگن چرنده، ولی یکم تحمل کنید چون خیلی از دوستان ماجرا رو نمیدونن و توضیح دقیقش پیچیده است…)
رمزنگاری و کیف پول و ارز دیجیتال به زبان (خیلی خیلی) ساده
شما ممکنه با کیف پول و ارز دیجیتال آشنایی نداشته باشید، ولی با ایمیل خیلی بعیده که آشنا نباشید (واسه شروع، دارید بهروزنامه، یه خبرنامه ایمیلی میخونید!!)
دسترسی به ایمیل شما دو تا بخش داره: ایمیل و پسورد. شما برای اینکه از بقیه ایمیلی دریافت کنید، ایمیلتون رو به صورت عمومی در اختیار بقیه قرار میدید، ولی پسوردتون رو به بقیه نمیدید.
اینباکس شما، که حاوی ایمیل‌هایی هستش که دریافت کردید، تو این مثال همون کیف پول ارز دیجیتال (یا رمزارز) شماست. دارایی‌های شما ایمیل‌های داخل این اینباکس هستن، آدرس ایمیل شما میشه کلید عمومی (public key) و پسورد ایمیلتون میشه همون کلید خصوصی (private key) یا عبارت سید (seed phrase، همون ۱۲ کلمه ایه).
حالا شما فکر کنید که رفتید مسافرت و گوشیتون گم شده، لپ‌تاپ هم ندارید و مجبورید ایمیل‌هاتون رو توی کافی‌نت (میدونم میدونم) چک کنید… اگر ایمیل و پسوردتون رو بلد باشید، از هرجای دنیا، میتونید ایمیلتون رو باز کنید، چک کنید، ایمیل بزنید و غیره…
ولی اگر تو مسافرت باشید و حساب بانکی‌تون رو ببندن، راهی دارید که به پول‌هاتون دسترسی داشته باشید؟ نه!
کریپتو (رمزارز)، این امکان رو به شما میده که از هرجای دنیا، با داشتن کلید خصوصی یا عبارت سید (حتی بدون نیاز به کلید عمومی) به دارایی‌هاتون دسترسی پیدا کنید! مادامی که این کلید خصوصی رو داشته باشید، هیچکس نمیتونه رمزارزهاتون رو (و حتی NFTهاتون که توی کیف پولتون هستن) رو ازتون بگیره…
خب، عبارت Not Your Keys, Not Your Coins چی شد؟ الان میگم.
شما وقتی کریپتوهاتون رو توی صرافی‌ها، مثل Binance یا Coinbase و غیره نگهداری میکنید، اون‌ها بیشتر مثل بانک عمل میکنن… یعنی چی؟ یعنی اینکه شما بجای اینکه کلید خصوصی کیف پولتون رو داشته باشید، یه حساب دارید که با ایمیل و پسورد اونجا لاگین میکنید و از خدمات اون شرکت استفاده میکند… اگر یه روز اون تصمیم بگیرن که شما دیگه نباید به این حساب دسترسی داشته باشین (مثلا به دلیل تحریم)، شما دیگه رمزارزهاتون رو نخواهید داشت!
ولی وقتی شما کلید خصوصی کیف پولتون رو داشته باشید، هیچکس نمیتونه دسترسی شما به دارایی‌هاتون رو محدود کنه.
خلاصه اینکه، اگر کلید مال شما نباشه، سکه‌ها مال شما نیست.
این دوتا کیف پول رو من استفاده میکنم و راضی ام:
برای بار چندصد هزارم، اون عبارت سید و کلید خصوصی‌تون رو یادداشت کنید و در جای امن نگهداری کنید و در اختیار هیچکس قرار ندید. هرکی اون رو داشته باشه، صاحب همه اموال دیجیتال شماست؛ اگر هم گم بشه یا از بین بره (رو کاغذ نوشته باشید و آتش بگیره) هیچ احدی نیست که بتونه بهتون کمک کنه و اون رو بازیابی کنه براتون. (سیستم Forgot your password کلا مالیده!)
خب، اینم از شماره پنجم.
مرسی که بهروزنامه رو با دوستانتون به اشتراک میذارید.
تا هفته بعد!
بهروز