بهروزنامه — شماره ۲۶
ادامه بازگشت؛ و وضعیت دنیای کریپتو
سلام! خوبید؟
این هفته هم برگشتم. بازخوردهای بازگشت بهروزنامه و شماره ۲۵ خیلی خوب بود. مرسی از دلگرمی‌ها و حمایت‌هاتون. امیدوارم ادامه داشته باشه؛ و داشته باشیم.
فکر میکنم سه شنبه هفته آینده، قسمت هشتم مجموعه «چطوری ثروتمند بشیم، بدون اینکه خوش شانسی بیاریم» هم بالاخره منتشر بشه و بهروزنامه رسما برگشته محسوب بشه.
اگر اینجا جدید هستید و کسی این لینک یا ایمیل رو براتون فرستاده، از اینجا میتونید مشترک بشید و خودتون مستقیما بهروزنامه رو دریافت کنید.
این خبرنامه رایگانه، ولی میتونید با خرید اشتراک ازش حمایت کنید. تو مقدمه شماره قبل راجع به این قضیه بیشتر توضیح دادم. اگه دوست داشتید، میتونید بخونید.
درضمن، فردا میشه یک سال دکس عضوی از خانواده ما شده. ایشون رو عرض میکنم:
مثل همیشه، نظری، انتقادی، پیشنهادی چیزی داشتید یا کامنت بذارید، یا همین ایمیل رو ریپلای کنید؛ یا اینجاها میتونید پیدام کنید:
اینستاگرام | توییتر | بلواسکای | کلاب‌هاوس
مارک زاکربرگ اعلام کرده که اینستاگرام از این به بعد اجازه اضافه کردن تا حداکثر ۵ لینک در پروفایل رو میده. اینجوری تعداد زیادی سرویس «لینک در بایو/پروفایل» مثل زیلینک و Linktree و Beacon احتمالا بازارشون کوچکتر بشه (منبع)
نتفلیکس قراره آخر سپتامبر امسال، آخرین DVD پستی خودش رو ارسال کنه و بعد از ۲۵ سال، این قسمت کسب و کارش رو تعطیل کنه. (منبع)
نتفلیکس قبل از اینکه به عنوان کمپانی استریمینگ مطرح بشه، به صورت پستی DVD اجاره میداد.
برایان آرمسترانگ، مدیرعامل کوین‌بیس (Coinbase) اعلام کرده «همه گزینه‌ها روی میز است»، حتی «تغییر مکان» اگر «قانون گذاری شفاف» برای صنعت کریپتو در آمریکا اتفاق نیوفتد. (منبع)
جِی گریبر، مدیرعامل بلواسکای (Bluesky) اعلام کرده که این سرویس الان تقریبا ۲۰ هزار کاربر داره. (منبع)
در ضمن، نسخه اندرویدش هم داده. من یکی دو تا کد اینوایت دارم اگه هنوز نتونستید عضو بشید. پیام بدید. هرکی زودتر پیام بده میگیره…
کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده از Bittrex و مدیر عامل سابق آن به دلیل اداره یک بورس اوراق بهادار ثبت نشده شکایت کرده و ادعا کرد که توکن‌هایی مثل Algorand و Omise Go اوراق بهادار هستند. (منبع)
سگا (Sega)، کمپانی فنلاندی Rovio (سازنده بازی معروف Angry Birds) رو به قیمت ۷۰۶ میلیون یورو خریداری کرده؛ ۱۹ درصد بالاتر از قیمتش بر اساس قیمت سهامش که قبل از اعلام خبر ۹/۲۵ یورو بوده (منبع)
توییتر قراره روی توییت‌هایی که گایدلاین‌های رفتارهای نفرت‌آمیزش رو نقض میکنن و در نتیجه کمتر دیده میشن یا توی جستجوها نمیان رو برچسب بزنه (منبع)
بر اساس گزارش شرکت Similarweb، ترافیک توییتر در ماه مارچ ۲۰۲۳ نسبت به ماه مشابه سال قبل ۷/۷ درصد افت داشته؛ این سومین ماه متوالی است که ترافیک توییتر افت میکنه. بازدیدکننده‌های منحصر به فرد روی وب ۳/۳ درصد افت داشتن و کاربران فعال روزانه (DAUs) ۹/۸ درصد (نسبت به مارچ سال گذشته) (منبع)
آپگرید شپلا (Shapella) اتریوم هم با موفقیت انجام شد. بعد از این آپگرید، کسانی که در شبکه اتریوم توکن stake کرده بودن میتونن اترهاشون رو برداشت کنن یا بفروشن. برخلاف پیشبینی‌ها که این آپگرید قرار بود باعث افت قیمت اتر بشه (به دلیل فشار فروش زیاد)، این اتفاق نیوفتاد.
دلیل اصلی ماجرا هم احتمالا اینه که خیلی از اونایی که اتر stake کردن (تقریبا مبلغ ۳۲ میلیارد دلار اتر) برای «ادغام شبکه اتریوم» الان قرمز (تو ضرر) هستن (به دلیل افت قیمت) و علاقه‌ای به فروش اترهاشون ندارن.
وضعیت دنیای کریپتو - ۲۰۲۳
شرکت اندریسن هوروویتز (a16z) برای دومین سال، گزارش «وضعیت دنیای کریپتو» خودش رو منتشر کرده. راجع به پارسالیش توی بهروزنامه شماره ۱۲ نوشتم؛ امروز اینجا میخوام یه خلاصه‌ای از گزارش امسالش رو مرور کنم.
اگر خواستید، کاملش رو از اینجا میتونید دانلود کنید و بخونید.
اندریسن هوروویتز (به اختصار a16z) یک شرکت سرمایه گذاری خصوصی آمریکایی هستش که در سال ۲۰۰۹ توسط مارک اندریسن و بن هوروویتز تاسیس شده. این شرکت در استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های در حال رشد سرمایه گذاری میکنه.
از شرکت‌های و کمپانی‌هایی که a16z در اون‌ها سرمایه گذاری کرده میشه به اینستاگرام، کلاب‌هاوس، Coinbase، Foundation، Airbnb، پینترست، Roblox ،OpenSea، فانتوم، Stripe اشاره کرد.
امسال علاوه بر گزارشی که دادن، یه «شاخص وضعیت دنیای کریپتو» هم معرفی کردن که هر ماه قراره بهروز بشه. این شاخص خیلی از مسائل فنی رو در نظر میگیره (به جای شاخص‌های اقتصادی که روی قیمت کریپتو مانور میدن).
یه سری از چیزهایی که این شاخص در نظر میگیره این‌ها هستن: تعداد توسعه دهندگان فعال، توسعه دهندگان علاقمند به این حوزه، اسمارت کانترکت‌های وریفای شده، deploy کننده‌های این اسمارت کانترکت‌ها و اینجور چیزا.
۱. بلاکچین‌ها کاربران فعال بیشتری دارن و همینطور راه‌های بیشتری برای تعامل
تعداد آدرس‌های فعال در ماه روی بلاکچین (تعدادی از بلاکچین‌ها که a16z مانیتور میکنه) که فرستنده توکن بودن به ۱۵ میلیون رسیده؛ بیش از ۲ برابر بیشتر از ۲ سال پیش که قیمت‌ها رو به افزایش بود. از دلایل اون میتونه افزایش راه‌های تعامل با بلاکچین باشه؛ از بازی‌های بلاکچینی تا صرافی‌های غیرمتمرکز و اپلیکیشن‌های دیگه (که بیش از ۷۰۰ تای اون‌ها در یک سال گذشته لانچ شدن). خیلی از این اپلیکیشن‌ها خودشون برای کاربرهاشون آدرس میسازن، بدون اینکه لازم باشه کاربر والت (کیف پول) خاصی رو دانلود یا نصب کنه.
ابزارهای بهتر و بهینه‌تر هم باعث شدن که تراکنش‌های روی بلاکچین ارزون‌تر (و جذاب‌تر) بشه. تعداد کل تراکنش‌ها روی بلاکچین در دو سال اخیر بیش از ۵۰ درصد رشد داشته.
۲. به نظر میاد که فعالیت‌های DeFi و NFT ها دوباره در حال افزایش است
در همین حال، به نظر میرسه که فعالیت‌ها در حوزه‌های DeFi و NFT، بعد از سقوطی که بعد از اتفاقات سال ۲۰۲۱ رخ داد، دوباره در حال افزایش هستن. بعد از اینکه گمانه‌زنی‌ها و سر و صداهای اون دوران کم شد، به نظر میاد که استفاده‌های ارگانیک بیشتری در صنایع مختلف مثل وام‌دهی، هنر، کلکسیونی‌ها، بازی‌های روی بلاکچین و غیره بیشتر دارن اتفاق میوفتن.
با توجه به این‌ها، میشه گفت که وعده‌های NFT ها و DeFi برای تغییر اقتصاد اینترنت هنوز پابرجاست. برای مثال، در ماه‌های اخیر، هم در تعداد خریداران NFT و هم در حجم معاملات در DEX شاهد افزایش بودیم. مثلا Uniswap که یک صرافی غیرمتمرکز هست، در دو ماه متوالی اخیر، حجم معاملات بیشتری نسبت به Coinbase که بزرگترین صرافی متمرکز در ایالات متحده است داشته.
علاوه بر این، کاربران و سازندگان در وب ۳، از «نرخ‌های برداشت» یا take rates کمتر نسبت به سایر پلتفرم‌ها سود میبرن.
نرخ برداشت یا take rate به معنی سهم درآمدی است که صاحبان پلتفرم‌ها از کاربران میگیرن.
بعلاوه، در وب ۳ و دنیای کریپتو، کاربران واقعا مالک دارایی‌هاشون هستن و میتونن اون‌ها رو با خودشون از هر پلتفرمی به پلتفرم دیگه ببرن. هرچی تغییر پلتفرم برای افراد راحت‌تر باشه، رقابت بیشتر میشه و پلتفرم‌ها کمتر میتونن از کاربرانشون هزینه بگیرن؛ یا یهو قوانین رو براشون تغییر بدن؛ و این منجر میشه به نرخ‌های برداشت پایین‌تر در پلتفرم‌ها.
در دو سال گذشته، بازارهای NFT نزدیک به ۲ میلیارد دلار حق امتیاز (royalty) از فروش در بازارهای ثانویه به سازندگان NFT ها پرداخت کردن. اون رو با وب ۲ مقایسه کنید؛ جایی که متا (فیسبوک) برای سال ۲۰۲۲، یک میلیارد دلار برای پرداخت به سازندگان روی پلتفرم‌هاش اختصاص داد. ماجرا وقتی جالب‌تر میشه که بدونید متا روی هم رفته روی پلتفرم‌هاش (فیسبوک، اینستاگرام، واتس‌اپ و غیره) تقریبا ۳/۷۴ میلیارد کاربر ماهیانه داره؛ در مقابل چند ده میلیون کاربر وب ۳ در حال حاضر.
۳. از دور که نگاه کنیم…
ما هنوز در اوایل جریان وب ۳ هستیم، اما دیگه اول راه نیستیم. وقتی یکم عقب نشینی کنیم و به دور از نوسانات در کوتاه مدت به ماجرا نگاه کنیم، یک الگوی قابل پیش‌بینی‌تر رو مشاهده میکنیم: یک چرخه محصول که به شکل واضحی با چرخه مالی این حوزه و حضور رسانه‌ای ماجرا متفاوته.
بارها اهمیت «چرخه نوآوری و قیمت» رو دیدیم؛ این که قیمت‌ها و فعالیت‌های توسعه در یک حوزه در یک حلقه بازخورد مثبت هستن. این یک مدل ذهنی مفید برای بررسی چرخه‌های بازار و محرک‌های اون هستش. وقتی قیمت کریپتو افزایش پیدا میکنه، افراد بیشتری به اون علاقمند میشن و میان تو بازی. همین افزایش توجه باعث شکل گیری ایده‌ها و پروژه‌های جدید و سرمایه‌گذاری در حوزه میشه که بعضی از اونا در دراز مدت باعث رشد کل این حوزه میشن.
سخن پایانی
خلاصه که وب ۳ و کریپتو و بلاکچین و اینا هنوز هستن و زنده‌ان و دارن رشد میکنن. این که مثل یکی دو سال پیش سر و صدای ماجرا کم شده (به خاطر افت قیمت‌ها و بخش اقتصادی ماجرا) دلیل بر این نیست که این فناوری‌ها دیگه قرار نیست بدردبخور و جذاب باشن.
اسکای‌باکس (Skybox) از بلاکید لبز (Blockade Labs): مثل Dall-E که متن رو به تصویر تبدیل میکردن، اسکای‌باکس متن رو به دنیای مجازی تبدیل میکنه (مثل دنیاهای بازی‌های کامپیوتری).
مرسی از محمدحسین عزیز برای معرفیش
اپ Perl رو هم میتونید تست کنید. با این دعوتنامه. (فقط روی iOS و از طریق TestFlight هستش)
پرزنتیشن امسال بن اِوَنز (Ben Evans) با عنوان «دربانان جدید»
بن اونز یکی از اون تحلیلگران تکنولوژی که من دنبالش میکنم و ازش خیلی چیز یاد میگیرم. این اسلایدهای سالیانه‌اش هم خیلی باحاله. به نظرم جا داره یه توییتر اسپیس یا اتاق کلاب هاوس یا لایو اینستاگرام بذاریم بشینیم راجع بهش صحبت کنیم. نظر شما چیه؟
آقای لوک وروبلوسکی که یه دیزاینر خفن در زمینه تکنولوژیه، همه نوشته‌هاش و ارائه‌هاش رو به یه مدل زبانی (LLM) تبدیل کرده که میتونید ازش سوال بپرسید (چت جی‌پی‌تی طور). اینجا ببینید.
اینم ببینید، باحاله.
یه جوک که احتمالا تعداد کمی‌تون منظورش رو بفهمه؛ ولی خب باحاله! اینجا ببینید.
چهره آشنای این بازیکن رو در گیرنده‌هاتون میبینید. میلاد قراره برامون توی این ویدیو گزارش سالانه دیجی‌پی رو بررسی کنه. در کنارش راجع به لندتک (LendTech) و BNPL (Buy Now Pay Later) ازش یادبگیریم.
به عنوان یکی که در ایران زندگی نمیکنه، انتظار داشتم خیلی برام جذاب نباشه، ولی خب بود!
اسمایلی از رو جلد قضاوت نکنیم!
«همت» هم برام خیلی جالب بود 😁
اینم از شماره ۲۶.
راستی، اگر چیزی پیدا کردید یا تولید کردید (محتوا یا محصول یا هرچی) که فکر میکنید برای مخاطبین بهروزنامه مفیده، بهم پیام بدید. (راهش رو خودتون پیدا/انتخاب کنید.)
کنجکاو بمونید. تا شماره بعد؛
بهروز